Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nda yapılacak değişiklikle, engelli bireylerin emeklilik şartlarında önemli bir dönüşüm yaşanacak. Meclis’te görüşülmeye başlanan tasarının yıl sonuna kadar yasalaşması bekleniyor. Yeni düzenleme, 1 Ekim 2008 öncesi ve sonrası sigortalı engelliler arasındaki farkları ortadan kaldırarak tüm engelli bireylere eşit şartlarda emeklilik hakkı tanıyacak.
Vergi İndirimi Kaldırılıyor
Yeni düzenleme ile, 2008 öncesinde sigortalı olan engelli bireylerin emekliliği için zorunlu olan vergi indirim belgesi uygulaması kaldırılacak. 2008 öncesi sigortalı olanlar, Gelir İdaresi Başkanlığı’ndan alınan vergi indirim belgesiyle emeklilik hakkı kazanırken, bu durum yalnızca yüzde 40 ve üzeri engelli raporuna sahip bireyler için geçerliydi. Ancak bu uygulama sadece 2008 öncesi sigortalı olanları kapsıyordu. Yeni düzenlemeyle, bu farklılık sona erecek.
2008 Öncesi ve Sonrası Farklar Kapanıyor
1 Ekim 2008 tarihinden önce sigortalı olan engelliler, engellilik derecelerine göre belirli çalışma sürelerini tamamladıktan sonra emekli olabiliyordu. Örneğin, 1991 öncesi sigortalı olan bir engelli, yüzde 40-59 engellilik durumu ile 15 yıl çalışıp 3600 prim günüyle emekli olabiliyordu. Ancak, 2008 sonrası sigortalı engelliler için bu süreler daha farklıydı. 2008 sonrasında sigortalı olanlar, Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) sağlık kurulu raporlarına göre emekli oluyorlar.
Yeni tasarı yasalaştığında, 2008 öncesi sigortalı engelliler, SGK sağlık kurulu raporları doğrultusunda emekli olacaklar. Bu değişiklikle birlikte, Gelir İdaresi Başkanlığı’ndan alınan vergi indirimine bağlı uygulamalar sona erecek ve tüm engelli bireyler için aynı emeklilik şartları geçerli olacak.
Yeni Emeklilik Şartları
Yeni düzenleme ile birlikte, 2008 öncesi sigortalı engelliler, engellilik raporlarına göre sigortalılık süresi ve prim gün sayısı şartlarını tamamladıktan sonra emekli olabilecekler. Örneğin:
Yüzde 40-49 engellilik olanlar, 18 yıl çalışıp 4100 prim günü ile emekli olacak.
Yüzde 50-59 engellilik olanlar, 16 yıl çalışıp 3700 prim günü ile emekli olabilecek.
Yüzde 60 ve üzeri engellilik olanlar ise, 15 yıl ve 3700 prim günü ile emeklilik hakkı kazanacak.
Bu düzenleme, engelli bireyler için daha eşitlikçi bir emeklilik süreci sunarak, SGK sağlık kurulu raporuna dayalı bir sistem getirecek. 2008 öncesi vergi indirimi uygulamasına dayalı emeklilik hakları, yeni yasadan etkilenmeden devam edecek.
Değişikliklerin Önemi
Bu düzenleme, engelli bireylerin emeklilik süreçlerini daha adil ve eşit hale getirecek. Ayrıca, farklı sigortalı tarihleri arasında ortaya çıkan uygulama farklılıklarını ortadan kaldırarak, sosyal güvenlik sisteminin daha şeffaf ve eşit bir hale gelmesini sağlayacak.
