Son dakika gelişmesiyle birlikte memurların uzun süredir gündeminde olan 3600 ek gösterge konusunda Anayasa Mahkemesi’nden (AYM) kritik bir karar çıktı. Genel idare hizmetleri sınıfındaki memurların, ek göstergeden yararlanabilmesi için getirilen “15 Ocak 2023’ten önce atanmış olma” şartı Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edildi. Bu iptal kararı, kamu çalışanları arasında büyük yankı uyandırdı. Kararın gerekçesinde, mesleğe başlama tarihine dayalı farklı muamelenin eşitlik ilkesine aykırı olduğu vurgulandı. İptal edilen düzenleme, 6 ay sonra yürürlüğe girecek. Peki, bu karar memurların maaş ve emeklilik haklarını nasıl etkileyecek? 3600 ek göstergenin kapsamı ve iptal kararının detayları haberimizde.
Anayasa Mahkemesi, genel idare hizmetleri sınıfında çalışan memurlar için uygulanan ve 15 Ocak 2023 tarihinden önce atanmış olma şartı içeren 3600 ek gösterge düzenlemesini anayasaya aykırı bularak iptal etti. Bu düzenleme, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’na 2022 yılında eklenen geçici 47. maddeyle yürürlüğe girmiş ve yalnızca belirli tarihten önce göreve başlamış memurların 3600 ek göstergeden yararlanabilmesini sağlıyordu. Mahkeme, söz konusu düzenlemenin aynı koşullardaki memurlar arasında ayrımcılık yarattığını ve bu durumun eşitlik ilkesine aykırı olduğunu açıkladı.
AYM kararında, mesleğe başlama tarihi kriteriyle yapılan sınırlamanın objektif ve makul bir dayanağı olmadığına dikkat çekildi. Kararın yürürlüğe girmesi ise 6 aylık bir süre sonrasında olacak. Bu karar, yaklaşık 5,3 milyon kamu çalışanı ve emeklisi için önemli bir kazanım anlamına geliyor.
Ayrımcılığa Son: Mesleğe Başlama Tarihi Kriteri İptal Edildi
Ankara 18. İdare Mahkemesi’nin iptal talebi üzerine AYM’ye taşınan dava, devlet memurları arasında yapılan farklı muamelenin kaldırılmasını hedefliyordu. 657 sayılı Kanun’un 2022’deki değişikliği, genel idare hizmetlerinde çalışan memurların 3600 ek göstergeden faydalanabilmesi için atanma tarihini esas alıyordu. Bu da 15 Ocak 2023’ten sonra göreve başlayan memurların bu haktan mahrum kalması anlamına geliyordu.
Mahkeme kararında, bu ayrımcılığın haklı ve makul gerekçelerle desteklenmediği, mesleğe başlama tarihinin memurlar arasında hak ve yükümlülüklerde farklılık yaratmasının anayasaya uygun olmadığı ifade edildi. Eşitlik ilkesinin devlet memurları için temel bir hak olduğu ve bu ilkenin ihlal edilmesinin kabul edilemeyeceği vurgulandı.
Bu karar, kamu çalışanları arasında birlik ve beraberlik açısından da önemli bir adım olarak değerlendiriliyor. Çünkü birçok memur, mesleğe yeni başlamış olsa bile benzer görev ve sorumluluklar üstleniyor; bu nedenle haklarda eşitlik talebi haklı görülüyor.
3600 Ek Gösterge Nedir, Neleri Değiştirir?
Ek gösterge, devlet memurlarının görev, unvan ve derecelerine bağlı olarak belirlenen bir katsayıdır. Bu katsayı, hem memurun aktif çalışma dönemindeki maaşına hem de emeklilikte alacağı aylık ve ikramiyeye doğrudan etki eder. 3600 ek gösterge düzenlemesiyle, özellikle öğretmenler, polisler, sağlık çalışanları ve din görevlileri gibi belirli meslek gruplarında ek gösterge puanı 3600’e yükseltilmiş; böylece emeklilik haklarında önemli iyileştirmeler sağlanmıştır.
Örneğin, 30 yıl hizmet etmiş bir memurun emekli ikramiyesinde on binlerce liralık artış yaşanırken, emekli aylığında da binlerce liralık fark oluşuyor. Bu, memurların çalışma hayatı boyunca ve emekliliklerinde maddi anlamda daha iyi koşullara sahip olmasını sağlıyor.
Kimler 3600 Ek Gösterge Kapsamında?
3600 ek gösterge düzenlemesi, başlangıçta sınırlı meslek gruplarını kapsarken, zamanla kapsamı genişletilerek milyonlarca kamu çalışanını ilgilendirir hale geldi. Bu kapsamda öne çıkan gruplar şunlar:
Öğretmenler: Dört yıllık yükseköğrenim mezunu tüm öğretmenler bu haktan yararlanıyor.
Polisler: Lisans mezunu polis memurları 3600 ek göstergeye dahil edildi.
Sağlık Çalışanları: Hemşireler ve sağlık bilimleri lisansiyerleri de bu kapsamda yer aldı.
Din Görevlileri: Dini yükseköğrenim mezunu din görevlileri ek göstergede yükseltilen gruplar arasında.
Diğer Kamu Görevlileri: Lisans mezunu müdürler ve birinci dereceye yükselmiş diğer memurlar da 600 puanlık ek gösterge artışı aldı.
Bu düzenlemeyle, 5,3 milyon civarındaki kamu çalışanı ve emeklisi doğrudan olumlu etkilendi. Ancak 2008 sonrası göreve başlayanlar ve üniversite mezunu olmayan bazı memurların durumu halen tartışma konusu olmaya devam ediyor.
