EYT düzenlemesinden yararlanamayan 2000-2008 arası sigorta girişi olan milyonlarca vatandaş için beklenen gelişme geldi. Yeni model, yaş ve prim şartlarını esneterek erken emekliliğin yolunu açabilir.
EYT Mağdurlarına Alternatif Çözüm Yolda
8 Eylül 1999 sonrası ilk kez sigortalı olanlar EYT yasasının dışında kaldığında, büyük bir kesim mağduriyet yaşamıştı. Ancak şimdi, 2000-2008 yılları arasında işe başlayanlar için umut verici bir gelişme var. Hükümetin gündeminde olan kademeli emeklilik modeli, milyonlarca çalışanın erken emeklilik beklentisini karşılayabilir.
Henüz yasal bir düzenleme yürürlüğe girmemiş olsa da kulis bilgilerine göre, sistem detayları netleşmeye başladı.
Yeni Emeklilik Modeli Nasıl Olacak?
Ortaya çıkan taslak bilgilere göre kademeli emeklilik sistemi şu şekilde planlanıyor:
Kadınlar için emeklilik yaşı: 58
Erkekler için emeklilik yaşı: 60
Prim günü şartı: 7.000
Ancak bu şartlar, sigorta başlangıç yılına göre değişkenlik gösterecek. Örneğin, 2001 yılında işe girenle 2007 yılında sigortalı olan arasında farklı yaş ve prim kriterleri olabilir.
Kimler Faydalanabilecek?
Yeni sistemin kapsadığı çalışanlar:
4A (SSK)
4B (Bağ-Kur)
4C (Emekli Sandığı)
Bu gruplara yönelik belirlenen kriterler şu şekilde:
Kadınlar: 20 yıl sigortalılık süresi + 5.000-5.975 gün prim
Erkekler: 25 yıl sigortalılık süresi + 5.000-5.975 gün prim
Bağ-Kur ve Emekli Sandığı için:
Kadınlar: 7.200 gün
Erkekler: 9.000 gün (eşitleme formülüyle bu rakamın 7.200’e çekilmesi gündemde)
Yıpranma Payı Olanlar İçin Erken Emeklilik Hâlâ Geçerli
Ağır ve riskli mesleklerde çalışanlar için yıpranma payı uygulaması ise mevcut sistemde erken emekliliğin anahtarı olmaya devam ediyor. Bu uygulamayla:
Her 360 güne karşılık 60 ila 180 gün arası fiili hizmet süresi ekleniyor.
Bu haktan yararlanan meslek grupları arasında maden işçileri, sağlık personeli, güvenlik güçleri, TSK personeli ve basın çalışanları yer alıyor.
Yasa Ne Zaman Çıkacak? Henüz Resmi Açıklama Yok
Şu anda düzenleme TBMM gündemine alınmış değil. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, konuyla ilgili “resmî bir yasa tasarısı çalışması bulunmadığını” belirtti.
Sosyal Güvenlik Uzmanı İsa Karakaş ise süreci şöyle değerlendirdi: “EYT ile başlayan emeklilik reformu dalgası devam edebilir. Ancak şartların netleşmesi zaman alacak. Vatandaşlarımız beklenti içinde olurken aynı zamanda temkinli olmalı.” dedi.
Gözler Meclis’te, Umutlar Sürüyor
2000 sonrası sigortalı olan milyonlarca çalışanın gözü kulağı artık meclisten gelecek haberde. Kademeli emeklilik yasası hayata geçerse, EYT dışında kalanlar için yeni bir emeklilik kapısı açılabilir.